“ถนนไม่ใช่ของเรา” ทำไมจอดรถหน้าบ้านถึงผิดกฎหมายได้?
หลายคนอาจคิดว่า “หน้าบ้านเราเอง จะจอดรถยังไงก็ได้สิ” แต่รู้ไหมว่า ความจริงแล้ว “ถนนไม่ใช่ของเรา” และการ จอดรถหน้าบ้านตัวเอง บางกรณีอาจเข้าข่าย “ผิดกฎหมายจราจร” ได้โดยไม่รู้ตัว! ทุกวันนี้ในหมู่บ้านจัดสรร คอนโด หรือแม้แต่บ้านเดี่ยวริมถนน มักมีปัญหาการจอดรถกีดขวางหน้าบ้าน หรือจอดทิ้งไว้ยาวนานจนเพื่อนบ้านร้องเรียน ซึ่งเรื่องนี้ไม่ได้แค่สร้างความรำคาญ แต่ยังมีบทลงโทษตามกฎหมายจริงจัง วันนี้เราจะพาไปดูให้ชัดว่า จอดรถหน้าบ้านผิดกฎหมายไหม และมีข้อยกเว้นอะไรบ้าง
ทำไม “จอดรถหน้าบ้านตัวเอง” ถึงผิดกฎหมายได้
แม้จะเป็นพื้นที่หน้าบ้าน แต่หากพื้นที่นั้นเป็น “ถนนสาธารณะ” หรือ “ทางส่วนกลาง” ก็ถือว่าเป็นของส่วนรวม ไม่ใช่ของเจ้าของบ้าน ดังนั้นสิทธิ์ในการใช้พื้นที่จึงอยู่ภายใต้กฎหมายจราจรและกฎหมายทางหลวง ไม่ใช่สิทธิส่วนบุคคล
ถนนหน้าบ้านส่วนใหญ่คือ “ทางสาธารณะ”
โดยทั่วไป ถนนหน้าบ้านในหมู่บ้านหรือถนนเชื่อมต่อสาธารณะจะถือเป็น ทรัพย์สินสาธารณะ ที่อยู่ภายใต้การดูแลของ
- กรมทางหลวง
- กรมทางหลวงชนบท
- หรือ นิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร
ซึ่งหมายความว่า การใช้พื้นที่ตรงนั้นต้องอยู่ภายใต้ “กฎการจอดรถ” เหมือนกับถนนทั่วไปในประเทศ
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจอดรถหน้าบ้าน
1. พ.ร.บ.จราจรทางบก พ.ศ.2522 มาตรา 57 (5)
ระบุว่า “ห้ามมิให้ผู้ใดจอดรถในลักษณะกีดขวางการจราจร หรือปิดกั้นทางเข้า-ออกของผู้อื่น” ดังนั้น ถ้าคุณจอดรถหน้าบ้านตัวเองแล้วไปกีดขวางคนอื่น เช่น
- ขวางทางรถเข้า-ออกบ้านข้างเคียง
- ขวางฟุตปาธ หรือทางเท้า
- ขวางเลนถนนส่วนกลางในหมู่บ้าน
เจ้าหน้าที่สามารถปรับได้ทันที โดยมีโทษปรับ ไม่เกิน 500 บาท
2. พ.ร.บ.ทางหลวง พ.ศ.2535 มาตรา 38
ระบุว่า “ห้ามมิให้ผู้ใดจอดรถบนทางหลวงหรือไหล่ทาง เว้นแต่ในกรณีฉุกเฉิน หรือได้รับอนุญาตจากพนักงานทางหลวง” หากพื้นที่หน้าบ้านคุณอยู่ติดทางหลวง หรือทางที่อยู่ในความดูแลของกรมทางหลวง การจอดรถแม้เพียงชั่วคราวโดยไม่ได้รับอนุญาต ก็ถือว่าผิดทันที
3. กฎหมู่บ้านหรือนิติบุคคลคอนโด
สำหรับบ้านในหมู่บ้านจัดสรรหรือหมู่บ้านปิด นิติบุคคลมีสิทธิ์ควบคุมพื้นที่ส่วนกลาง เช่น ถนนภายในหมู่บ้าน ฟุตปาธ หรือหน้าบ้านลูกบ้านอื่น ๆ หากคุณจอดรถกีดขวางหรือผิดระเบียบ นิติบุคคลสามารถ
- ล็อกล้อรถ
- เรียกเก็บค่าปรับภายในหมู่บ้าน
- แจ้งตำรวจหรือตำรวจจราจรให้ดำเนินการได้
ตัวอย่าง “พฤติกรรมจอดรถหน้าบ้าน” ที่เข้าข่ายผิดกฎหมาย
ต่อไปนี้คือพฤติกรรมที่เจ้าของบ้านมักทำโดยไม่รู้ว่า “ผิดกฎหมาย”
- จอดรถขวางทางเข้า-ออกของบ้านตัวเอง แต่ล้ำออกมาบนถนนสาธารณะ
- จอดรถหน้าบ้านค้างคืนบนถนนส่วนกลางหมู่บ้าน
- จอดซ้อนคันบนถนนในซอย ทำให้รถคันอื่นผ่านไม่ได้
- จอดรถกีดขวางทางเท้า หรือบนฟุตปาธ
- วางกรวยหรือป้าย “ห้ามจอด” หน้าบ้าน เพื่อกันที่ส่วนกลางไว้ให้ตัวเอง
แม้คุณจะคิดว่า “เป็นบ้านเรา” แต่ถนนหน้าบ้านถือเป็นของส่วนรวม จึงไม่มีสิทธิ์กันพื้นที่ไว้ใช้เฉพาะตน
แล้วแบบไหน “จอดรถหน้าบ้าน” ได้โดยไม่ผิดกฎหมาย?
แม้กฎหมายจะเข้มงวด แต่ก็ยังมีบางกรณีที่สามารถ จอดรถหน้าบ้านได้โดยไม่ผิดกฎหมาย ได้แก่
- เป็นถนนภายในที่ดินของตนเอง (ไม่ได้เชื่อมต่อถนนสาธารณะ)
- จอดภายในแนวรั้วบ้าน หรือบริเวณที่ไม่ล้ำเข้าเขตถนน
- จอดในพื้นที่ได้รับอนุญาตจากนิติบุคคล (มีบัตรจอดหรือสิทธิ์ชัดเจน)
- จอดเพียงชั่วคราวโดยไม่กีดขวางทางสัญจร
- จอดในถนนซอยแคบโดยมีพื้นที่เหลือให้รถคันอื่นผ่านได้
เคล็ดลับ: หากไม่แน่ใจว่าถนนหน้าบ้านเป็นของสาธารณะหรือไม่ สามารถตรวจสอบได้ที่ สำนักงานเขต หรือกรมที่ดิน เพื่อป้องกันการถูกปรับหรือร้องเรียนในอนาคต
วิธีป้องกันไม่ให้ “จอดรถหน้าบ้าน” แล้วมีปัญหา
ก่อนจอดรถหน้าบ้านทุกครั้ง ควรเช็กตามนี้
- ตรวจสอบแนวเขตที่ดิน หากเป็นเขตถนนสาธารณะ ห้ามล้ำออกไป
- อย่ากีดขวางประตูหรือทางเข้าออกของเพื่อนบ้าน
- ห้ามนำสิ่งของมากั้นพื้นที่ เช่น กรวย ป้าย หรือกระถางต้นไม้
- หากต้องจอดริมถนนจริง ๆ ควรเลือกด้านที่ปลอดภัย ไม่บังทางม้าลายหรือหัวมุมทางแยก
- ถ้ามีเหตุจำเป็น ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่หรือนิติบุคคลให้รับทราบก่อน
“ถนนไม่ใช่ของเรา” เข้าใจใหม่ให้ถูก ก่อนจะโดนปรับ!
หลายคนเข้าใจผิดว่า “ซื้อบ้านแล้ว ถนนหน้าบ้านคือของเรา” แต่ในความเป็นจริง ถนนคือพื้นที่สาธารณะที่ทุกคนมีสิทธิ์ใช้ร่วมกัน การจอดรถโดยไม่คำนึงถึงผู้อื่น ไม่เพียงแต่ผิดกฎหมาย ยังสร้างปัญหาการจราจรและความขัดแย้งในชุมชน กฎหมายไทยออกแบบมาเพื่อให้ทุกคนใช้ถนนได้อย่างเท่าเทียม ดังนั้นหากคุณไม่อยากโดนปรับ หรือโดนเพื่อนบ้านร้องเรียน ควรใช้พื้นที่หน้าบ้านอย่างระมัดระวัง และเคารพสิทธิ์ของผู้อื่นร่วมด้วย
สรุป
จอดรถหน้าบ้านไม่ใช่เรื่องเล็ก เพราะอาจนำไปสู่การโดนปรับ ล็อกล้อ หรือแม้แต่การทะเลาะกันในชุมชนได้ หากอยากปลอดภัยทั้งกฎหมายและความสัมพันธ์ในหมู่บ้านควร
- รู้แนวเขตของบ้าน
- เคารพกฎจราจร
- ใช้พื้นที่ส่วนรวมอย่างมีมารยาท
“ซื้อบ้านได้ แต่ไม่ได้สิทธิ์จอดหน้าบ้านเสมอไป เพราะถนนไม่ใช่ของเรา!”
